Հայաստանի Հանրապետության մարզերը և քաղաքները

map_am

Մեր հանրապետության կառավարության նստավայրը մայրա­քաղաք Երևանն է: Այստեղ են կայացվում մեր երկրի համար ամե­նակարևոր որոշումները: Իսկ հիմա պատկերացնենք, թե  ի՞նչ կկա­տարվեր, եթե հեռավոր կամ թեկուզ և մայրաքաղաքին մոտ գտնվող ցանկացած մեծ ու փոքր բնակավայրի առօրյա հարցերով զբաղվեին միայն Երևանում: Իրենց հուզող ցանկացած խնդրի լուծման համար մարդիկ ստիպված պետք է երկար ճանապարհ հաղթահարեին Երևան հասնելու համար: Այդպիսի անհարմարություններից խուսափելու համար Հայաստանի Հանրապետության տարածքը բաժանված Է վարչատարածքային միավորների՝ մարզերի: Դրանք 10-են (տես աղյուսակը):

Հայաստանի Հանրապետության մարզերը
Վարչական մարզեր Մարզայինկենտրոնը
Արագածոտն Աշտարակ
Արարատ Արտաշատ
Արմավիր Արմավիր
Գեղարքունիք Գավառ
Լոռու Վանաձոր
Կոտայք Հրազդան
Շիրակ Գյումրի
Սյունիք Կապան
Վայոց Ձոր Եղեգնաձոր
Տավուշ Իջևան

Յուրաքանչյուր մարզ ունի իր մարզպետարանը, որը մարզպետի գլխավորութամբ զբաղվում է տվյալ մարզի գյուղերի և  քաղաքների զարգացման, բնակչության կյանքին առնչվող հարցերի և շատ այլ պետական խնդիրների լուծմամբ: Բացի այդ, յուրաքանչյուր բնակավայրի խնդիրների լուծմամբ զբաղվում են տեղական ինքնակառավարման մարմինները՝ քաղաքապետի կամ գյուղապետի գլխավորությամբ: Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կա ավելի քան 900 բնակավայր: Դրանցից 49-ը քաղաքներեն, մնացածը՝ գյուղեր: Քաղաք­ները միմյանցից տարբերվում են մի շարք հատկանիշներով՝ բնակչու­թյան թվով, տնտեսական գործունեութամբ և այլն:

Հայաստանի ամենախոշոր քաղաքը Երևանն է: Այստեղ են գտնվում մեր հանրապետության նախագահի նստավայրը, կառավարության շենքը, Ազգային ժողովը, բոլոր նախարարությունները: Երևանում կան բազմաթիվ գործարաններ, մշակութային օջախներ, թանգարաններ, համալսարաններ, ժամանակակից հյուրանոցներ և այլն:

Հանրապետության երկրորդ խոշոր քաղաքը Շիրակի մարզկենտրոն Գյումրին է: 1988թ. դեկտեմբերի 7-ին տեղի ունեցած ավերիչ երկրաշարժից հետո այն վերականգնվում է:

Երևանի շուրջը ձևավորվել են մի շարք փոքր և միջին մեծության քաղաքներ, որոնք բազմաթիվ արտադրական, մշակութային և այլ կապերով կապված են մայրաքա­ղաքի հետ: Դրանցից են Աբովյանը, Վայոց Ձորի մարզում Է գտնվում առողջարանային քաղաք Ջերմուկը, որը հայտնի է իր բուժիչ հանքային ջրերով:

Մեր հանրապե­տության քաղաքները անընդհատ զարգանում են, բարեկարգվում, հարստանում ժամանակակից շինություններով, ձեռնարկություններով:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Թվարկիր և քարտեզի վրա ցույց տուր Հայաստանի Հանրապետության մարզերը և մարզկենտրոնները:
    Վարչական մարզեր Մարզկենտրոններ
    Արագածոտն Աշտարակ
    Արարատ Արտաշատ
    Արմավիր Արմավիր
    Գեղարքունիք Գավառ
    Լոռու Վանաձոր
    Կոտայք Հրազդան
    Շիրակ Գյումրի
    Սյունիք Կապան
    Վայոց Ձոր Եղեգնաձոր
    Տավուշ Իջևան
  2. Ինչո՞ւ է մեր հանրապետութան տարածքը բաժանվել մարզերի: Ովքե՞ր են զբաղվում քաղաքների և գյուղերի տարբեր խնդիրների լուծմամբ:
    Մեր հանրապետութան տարածքը բաժանվել է մարզերի, որպեսզի ցանկացած խնդրի լուծման համար մարդիկ ստիպված երկար ճանապարհ հաղթահարեին Երևան հասնելու համար: Քաղաքապետն ու Գյուղապետն են զբաղվում քաղաքների և գյուղերի տարբեր խնդիրների լուծմամբ:
  3. Կազմիր քո բնակավայրին մոտ գտնվող քաղաքների և գյուղերի ցուցակը:
    Քաղաքներ Գյուղեր
    Երևան Պռոշյան
    Աշտարակ Ուջան
    Եղվարդ Փարպի
    Օշական
    Եռզնկա
    Զովունի
  4. Քարտեզի վրա գտի’ր և նշի’ր ՀՀ տարբեր մարզերի առնվազն  10  քաղաքային բնակավայրերի անուններ:
    Երևան, Աշտարակ, Գյումրի, Դիլիջան, Ստեփանավան, Իջևան, Ալավերդի, Սևան, Վանաձոր, Մարտունի:

Ինքնաստուգման թեստ 8

Լուծում պահանջող առաջադրանքներ՝

3) Գումարելիներից մեկը փոքրացրել են 9-ով, իսկ մյուսը թողել են նունը: Ինչպե՞ս կփոխվի գումարը:
1+9=10

4) Ֆիլմի տևողությունը 35 րոպե է: Նրա ցուցադրումը սկսվեց ժամը 13:50-ին: Ե՞րբ ավարտվեց ֆիլմի ցուցադրումը:
13:50+35=14:25


5)Տասը հազարին գումարեցին հազար հետո ստացվածին գումարեցին մեկ: Ստացված թվի գրության մեջ քանի՞ հատ 0 կլինի:
10000+1000=11000
11000+1=11001


6) Ամենափոքր եռանիշ թվից 13-ով փոքր թիվն է.
100-13=87

7) 7/20  ցենտները կիլոգրամներով արտահայտած կլինի.
700:20=35


9)Քառակուսու պարագիծը 16 սմ է: Գտիր այդ քառակուսու մակերեսը:
16:4=4
4×4=16


11) Հաշվիր 78-ի եռապատիկի և 67-ի տարբերությունը:
1)78×3=234
2)234-167=167

12) Թվային հաջորդականությունը կազմված է հետևյալ կանոնով. առաջին անդամը 1 է,   երկրորդ անդամը՝ 3, և սկսած երրորդ անդամից յուրաքանչյուր անդամը հավասար է իր նախորդ երկու անդամների գումարին: Գրիր այդ հաջորդականության հինգերորդ անդամը:
1+3=4
3+4=7
4+7=11

13) Հաշվիր 3000 + 50 • (4900 : 7 – 698) արտահայտության արժեքը:
1)4900:7=700
2)700-698=2
3)50×2=100
4)3000+100=3100

14) Վեց պաղպաղակը  1800 դրամ արժեն: Քանի՞ դրամ պետք է վճարել այդպիսի 9 պաղպաղակի համար:
1)1800:6=300
2)300×9=2700

15) Մանկապարտեզի խմբում եղած 10 հեծանիվներից երեքը երկակնանի են, իսկ մյուսները երեք ակնանի։  Բոլոր հեծանիվները միասին քանի՞ ակ ունեն:
1)10-3=7
2)3×2=6
3)7×3=21
4)21+6=27

16) Էքսկուրսիա մեկնող երկու խմբերում հավասար քանակով երեխաներ կային: Առաջին խմբից չորս երեխա տեղափոխվեց երկրորդ խումբ: Երկրորդ խմբում քանի՞ երեխա ավելի եղավ, քան առաջին խմբում:  
1)10-4=6
2)14-6=8

17) Պահեստում կար 500 կգ ալյուր: Դրանից 3-ական կիլոգրամ լցրեցին 80 հատ տոպրակների մեջ և տարան խանութ: Քանի՞ կիլոգրամ ալյուր մնաց պահեստում:
1)80×3=240
2)500-240=260

Задание 2 /4-ый класс/

  1. Задай к словам вопрос какое? и напиши словосочетания. Используй слова для справок. Образец: Окно (какое?) широкое.

Слова для справок: широкое, новое, спелое, белое, синее, круглое, школьное, контрольное, сливочное, московское, свежее, голубое, гусиное, яркое, красивое, глубокое.

Окно, село, зерно, яйцо, море, платье, колесо, расписание, упражнение, масло, молоко, небо, солнце, метро, перо, озеро.

Широкое oкнo
Hовое платье
Белое яайцо
Круглое калисо
Cвежее молоко
Голубое небо
Синее море
Сливочное масло
Яркое солнце
Школьное упражнение
Глубокое озеро
Гусиное перо
Московское метро
Красивое село
Спелое зерно
Контрольное расписание

2. Вставь нужные окончания ы или и.

Лежали на полке,

Стояли на полке

Слоны и собаки,

Верблюди и волки,

Пушистые кошки,

Губные гармошки,

И утки, и дудки,

И куклы матрёшки.

3. Напиши слова во множественном числе. Выбери 5 слов и составь с ними предложения.

Сапог, петух, флаг, ёж, морж, пирог, кубик, орех, ёрш, вещь, мальчик, внук, грач, мяч, плащ.
Сапоги, петухи, флаги, ёжики, моржи, пироги, кубики, орехи, ёрши, вещьи, мальчики, внуки, грачи, мячи, плащи.

У меня ест серий сапог.
В мире много флагов.
Моя мама печет вкусные пироги.
Внуки бабушки добрые․
Однажды я увидел маленький ёжик․

4.Запомни, как пишутся окончания этих слов во множественном числе. Напиши несколько словосочетаний с этими словами. Образец: Близкие друзья. Серебряные крылья.

Брат — братья; друг — друзья; лист — листья; колос — колосья; стул — стулья; платье — платья; дерево — деревья; крыло — крылья; перо — перья; звено — звенья.

Добрые братья.
Зелёные листья.
Красивые колосья.
Большие стулья.
Маленькие деревья.

5.Напиши вопросы к словам.

Летом мальчики жили (где?) в деревне (у кого?) у бабушки. Они много помогали (кого?) старушке: пололи (что?) грядки, носили (что?) воду. Ребята часто ходили (на что?) на речку. Андрей хорошо плавал и научил плавать (кому?) Витю. Ребята катались (на что?) на лодке, ловили (кому?) рыбу. С полным (чем?) ведёрком (чего?) рыбы возвращались они домой. Из рыбы (кто?) бабушка варила вкусную (что?) уху.